پایگاه اطلاع رسانی فاطمیه راوند

عقیق:بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور، ستاد ملی مبارزه با این ویروس، تجمعات مختلف را برای جلوگیری از انتشار هرچه بیشتر آن لغو کرد. هیأت‌های مذهبی و سپس اماکن متبرکه و مساجد نیز به پیروی از این تصمیم، ابتدا محدویت‌هایی را برای حضور افراد در این اماکن پیش‌بینی کردند، اما نهایتاً درهای همه مراکز و اماکن متبرکه به روی زائران و ارادت‌ورزان بسته شد. 

اولین محدودیت حرم‌ها برای مقابله با کرونا در دهه اول اسفندماه

آستان قدس رضوی، حرم شاهچراغ (ع) و حرم عبدالعظیم حسنی (ع) در دهه اول اسفندماه و از نخستین روزهای شیوع ویروس کرونا در راستای پیشگیری از شیوع این ویروس، محدودیت‌هایی برای حضور زائران در نظر گرفتند؛ از جمله آن که در آستان قدس رضوی از خدام حضرت رضا (ع) که در شهرستان‌ها سکونت دارند، خواسته شد تا اطلاع ثانوی از حضور در خدمت خودداری کنند، محلول‌های ضدعفونی دست در سالن‌های مهمان‌سرای حرم مطهر رضوی نصب شد و در اختیار زائران قرار گرفت، مکان‌های دارای بار آلودگی بالا نظیر درب‌ها، سنگفرش‌ها، سطوح رواق‌های متبرکه، سرویس‌های بهداشتی و … با استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده در چند نوبت طی شبانه روز ضدعفونی شد و ….

 

هیأت‌ها پیشگام در تعطیلی جلسات و تجمع‌ها

هیأت‌های مذهبی را می‌توان اولین تجمعات دانست که در لبیک به توصیه‌های پزشکی و ستاد ملی مبارزه با کرونا پیشگام در لغو جلسات بودند. به طوری که بعد از اعلام شیوع این ویروس در کشور، در اولین مناسبت یعنی سالروز شهادت امام‌هادی (ع) در روز ۸ اسفندماه، بسیاری از جلسات در پیش از این روز، لغو شد و به سمت برگزاری جلسات مجازی حرکت کرد. برخی از معدود هیأت‌هایی نیز که برگزاری جلسات را ادامه دادند، نهایتاً در ایام ولادت امام جواد (ع) به این روند پیوستند و جلسات به فضای مجازی رفت.

اعمال اولین محدودیت‌ها در مساجد کشور

مرکز رسیدگی به امور مساجد تهران، ۱۰ اسفندماه طی اولین بیانیه کرونایی خود در خصوص فعالیت مساجد در آن زمان، با توجه به شیوع ویروس کرونا اعلام داشت: تنها مساجد برخوردار از امکانات بهداشتی، نماز جماعت برگزار خواهند کرد. این بیانیه و تصمیم در استان‌های دیگر کشور نیز به گونه‌های دیگر با نظر امامان جمعه اجرایی شد.

 

تعطیلی حرم‌ها در روزهای پایانی اسفندماه

این محدودیت‌ها ادامه داشت تا ۲۳ اسفندماه تولیت حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) طی نامه‌ای به وزیر بهداشت، خبر تعطیلی این حرم مطهر را طبق مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا، مبنی بر تعطیلی اماکن عمومی در جهت پرهیز از شیوع و گسترس این بیماری تا اطلاع ثانوی اعلام کرد. در نهایت در روز  ۲۷ اسفندماه طی بیانیه‌ای مشترک، تولیت آستان حرم امام رضا (ع)، حرم حضرت معصومه (س) و حرم عبدالعظیم حسنی (ع) نیز از تعطیلی این حرم‌ها خبر دادند.

 

تعطیلی حرم‌ها در طول تاریخ بی‌سابقه است

مقام معظم رهبری در سخنرانی نوروزی‌شان در روز سوم فروردین‌ماه با اشاره به موضوع تعطیلی اماکن دینی فرمودند: من توصیه می‌کنم مجدّداً که این دستوراتی را که مسئولین ستاد ملّی مبارزه‌ با کرونا پخش کرده‌اند و گفته‌اند و اعلام کرده‌اند، ان‌شاء‌الله همه عمل بکنند. حتّی اجتماعات دینی را تعطیل کرده‌اند که خب این در طول تاریخ ما به این شکل بی‌سابقه است که همه جا حتّی مثلاً حرم‌های مطهّر و نمازهای جمعه و جماعت تعطیل بشود؛ این بی‌سابقه است، ولی خب چاره‌ای نبوده‌ است؛ این جور مصلحت دانسته‌اند و این جوری عمل کرده‌اند؛ این‌ها را رعایت بکنند تا ان‌شاءالله خدای متعال هر چه زودتر این بلا را از سر ملّت ایران و همه‌ی ملّت‌های مسلمان و همه‌ بشریّت کم و کوتاه کند.

تدوین دستورالعمل بازگشایی حرم‌های مطهر

روند تعطیلی اماکن زیارتی، نماز جماعت مساجد و نماز جمعه سراسر کشور در آستانه ماه رمضان ادامه داشت تا این‌که روز ۲۹ فروردین‌ماه، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی در یادداشت اینستاگرامی در رابطه با محدودیت‌های ایجاد شده در تشرف به حرم مطهر رضوی به سبب پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، عنوان کرد: خوشبختانه با هماهنگی وزارت بهداشت و با همکاری آستان‌های مقدس حضرت معصومه، حضرت احمدبن موسی، حضرت عبدالعظیم حسنی سلام الله علیهم اجمعین، مسجد جمکران و سازمان اوقاف، دستورالعمل بازگشایی حرم‌های مطهر با رعایت ضوابط بهداشتی به منظور میزبانی اماکن مقدس از زائران و دلدادگان تهیه کرده‌ایم که ان‌شاءالله با فراهم آمدن مقدمات لازم، میزبان زائران حرم‌های مطهر خواهیم بود.

 

حرم‌ها و مساجد تا ۱۵ اردیبهشت‌ماه تعطیل می‌مانند

این خبر بارقه‌هایی از امید را برای بازگشایی حرم‌های زیارتی در میان مردم در پی داشت تا اینکه روز یکشنبه ۳۱ فروردین‌ماه، در حالی که گمان می‌رفت با فروکش کردن موج قوی شیوع کرونا، اماکن متبرکه در آستانه ماه مبارک رمضان دوباره باز شوند، حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در ستاد ملی مبارزه با کرونا اظهار داشت: ناچاریم به مردم بگوییم شرایط قبلی را همچنان تا نیمه اردیبهشت ادامه می‌دهیم. نیمه اردیبهشت باز جلساتی برگزار می‌کنیم و شرایط کشور را در نظر می‌گیریم و اگر توانستیم تصمیمات جدیدی اتخاذ کنیم، اطلاع داده می‌شود.

روز ۱۵ اردیبهشت‌ماه ستاد ملی کرونا طی تصمیمی مساجد و نماز جمعه مناطق سفید را با وضع پروتکل‌هایی بازگشایی کرد. این روند ادامه داشت تا در روز ۲۲ اردیبهشت‌ماه این ستاد با توجه به مطالبات مردمی و بیانات مقام معظم رهبری، مساجد را برای برگزاری مراسم شب‌های قدر و برگزاری جلسات دعا و مناجات بازگشایی کرد.

 

مراسم شب‌های قدر در مساجد و هیأت‌های مذهبی با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی همراه بود و به نوعی راه را برای بازگشایی امکان مذهبی در روزهای پیش‌روی هموار کرد.

مساجد میزبان نماز عید فطر شدند

ستاد ملی کرونا بعد از تجربه موفقیت‌آمیز برگزاری مراسم شب‌های قدر در مساجد، برگزاری نماز عید فطر را نیز در این امکان مذهبی هموار کرد و روز یکشنبه ۴ خردادماه مساجد سراسر کشور با رعایت پروتکل های بهداشتی نماز عید فطر را اقامه کردند.

 

اماکن مقدسه از فردای عید فطر بازگشایی می‌شوند

حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور روز ۳ خردادماه در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام کرد: مقرر شد اماکن مقدسه از فردای عید فطر یک ساعت بعد از طلوع آفتاب بازگشایی و یک ساعت قبل از غروب آفتاب بسته شود.

تولیت‌های آستان‌های مقدس کشور در همین راستا در خصوص بازگشایی حرم‌های مطهر از دوشنبه ۵ خردادماه بیانیه مشترک صادر کردند.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله علی ما عرّفنا من نفسه و الهمنا من شکره

خداوند متعال را شاکریم که بعد از دوره‌ای سخت و ناگوار، مجدداً توفیق خدمت‌گزاری به شما ارادتمندان همیشگی خاندان رسول خدا(صلی الله علیه وآله و سلّم) نصیب خادمان آستان‌های مقدس گردید.

بنا بر مصوبه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا ان‌شاءالله از روز دوشنبه ۵ خردادماه، صحن‌های حرم‌های مطهر مطابق زمان اعلام شده توسط ستاد به روی زائران ارجمند بازگشایی خواهد شد.

به منظور حفظ سلامتی شیفتگان و زائران محترم تقاضا داریم همه عزیزان در زمان تشرف به زیارت، حداکثر همکاری را با خادمان خود در آستان‌های مقدس داشته باشند و نسبت به رعایت شیوه نامه‌های ابلاغی و اصول بهداشتی اعم از همراه داشتن ماسک و دستکش، توجه جدی به عمل آورده و هنگام تشرف به حرم‎های مطهر ضمن حفظ فاصله اجتماعی مناسب (۲ متر) جانماز، کتب ادعیه، قرآن شخصی و بانوان محترم چادر به همراه داشته باشند.

ان‌شاءالله با تلاش خادمان و مشارکت زائران ارجمند در اجرای شیوه نامه‌ها و حفظ نظم و فاصله اجتماعی مناسب امیدواریم شرایط تشرف به زیارت و بهره مندی از انوار قدسی ائمه معصومین (علیهم‌السلام) و امامزادگان برای همگان استمرار داشته باشد و به زودی با ریشه کنی ویروس کرونا مراسم شکرانه بازگشایی کامل حرم‌های مطهر را برگزار نماییم.

 

براین اساس، شیوه‌ بازگشایی و زمان فعالیت‌ حرم‌های مقدس کشور براساس اعلام آستان به شرح زیر است:

حرم امام رضا (ع)

فعالیت حرم مطهر رضوی از یک ساعت بعد از طلوع آفتاب تا یک ساعت پیش از غروب آفتاب است. زائران ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی لوازم شخصی مانند مهر و جانماز با خود همراه داشته باشند.

حرم حضرت معصومه (س)
آستان مقدس حضرت معصومه از روز دوشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۳ از ساعت ۷ الی ۱۹ جهت تشرف زوار بازگشایی شد. زائران برای تشرف به حرم باید وسایل ضروری مانند دستکش ماسک چادر جانماز و در صورت نیاز از کتب ادعیه شخصی به همراه داشته باشند.

این آستان به منظور رعایت ضوابط بهداشتی از ارائه چادر به صورت امانی و دریافت امانات معذور است.

به منظور حفظ سلامت زائران رعایت اصول فاصله گذاری اجتماعی و حرکت در مسیرهای تعیین شده ضروری است.

آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)
صحن‌های آستان مقدس از روز دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ بازگشـایی و ساعت تشـرف تا اطـلاع ثانوی یک ساعت بعد از طلوع آفتاب تا یک ساعت قبل از غروب آفتاب است و حضور زائرین محترم در صحن‌ها بصورت حداقلی و در کمترین زمان ممکن مقدور است.

به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی، همراه داشتن ماسک و دستکش، مهر و جانماز، کتـاب دعـا و قـرآن و همـچنین چـادر بـرای بانـوان ضروری است و با عـنایت به دستورالعـمل‌های بهداشتی فعلاً ارائه هرگونه خدمات زائر از قبیل نگهداری امانات، تحویل ویلـچر، چادر زیارت، آبجوش و… مقدور نیست.

 بقاع متبرک امامزادگان کشور
بازگشایی اماکن متبرکه در سه مرحله صورت می‌گیرد، در مرحله اول صحن‌ها بازگشایی می‌شوند که این مرحله بعد از امروز انجام شد. در مرحله دوم رواق‌ها و در مرحله سوم نیز بخش ضریح‌های مطهر بازگشایی می‌شود.

زائران گرامی از یک در بقعه با رعایت تمام مسائل بهداشتی و غربالگری که در جلوی در صورت می‌گیرد، وارد شده و پس از انجام یک زیارت مختصر از در دیگر خارج می‌شوند.

بازگشایی مسجد مقدس جمکران

در پی مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر بازگشایی اماکن مقدس، درب‌های مسجد مقدس جمکران نیز همزمان با دیگر اماکن مقدس از ساعت ۷ صبح امروز به روی زائران بازگشایی شد.

بر اساس تصمیم مسؤولان مسجد مقدس جمکران از ساعت ۷ تا ۱۸ باب الشهدا و باب المعصومه(س) برای ورود زائران به مسجد باز خواهد بود و تمام صحن‌های این مکان مقدس با حفظ فاصله گذاری اجتماعی پذیرای زائران است. البته تا اطلاع ثانوی هیچ‌گونه مراسم و تجمعی در مسجد مقدس جمکران برگزار نخواهد شد.

لحظه بازگشایی درهای حرم امام رضا(ع) و شوق زائران برای زیارت

صبح امروز با دستور ستاد ملی کرونا درب‌های حرم مطهر رضوی که از ۶۹ روز پیش برای کنترل شیوع ویروس کرونا بسته شده بود، بازگشایی و سیل مشتاق برای زیارت در این حرم منور حضور یافتند. فیلمی از حضور مردم در این حرم را اینجا ببینید:

تصمیم گیری در خصوص مساجد هفته آینده

براساس اعلام رئیس جمهور تصمیم‌گیری در خصوص بازگشایی مساجد در جلسه هفته آتی ستادملی مبارزه با کرونا یعنی شنبه ۱۰ خردادماه انجام خواهد شد.

 

منبع:فارس

 

عقیق:با اعلام دفتر رهبر معظم انقلاب امروز یکشنبه ۴ خرداد‌ماه روز اول ماه شوال و عید فطر اعلام شد.

حجت‌الاسلام علیرضا موحد‌نژاد رئیس کمیته علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری درخصوص نحوه استهلال ماه شوال گفت: گروه‌های مختلف که برای استهلال مستقر می‌شوند گروه‌های استانی هستند و از تهران اعزام نمی‌شوند. در این راستا ستاد‌های استهلال استانی برنامه‌ریزی می‌کنند برای گروه‌ها تا در نقاطی که تعیین می‌کنند به رؤیت بپردازند.

وی به رؤیت هلال ماه شوال در بسیاری از مناطق کشور خبر داد و گفت: هلال در استان‌های مختلفی دیده شده است، البته برخی استان‌ها غبار و ابر بود و این رؤیت را سخت می‌کرد، اما تا دیشب ۱۰ گروه توانستند هلال ماه را ببینند که این اتفاق در استان‌های مختلف رخ داد.

موحد‌نژاد بحث اختلاف در اعلام عید را یک موضوع فقهی دانست و گفت: بحث اختلاف در اعلام عید به اختلافات فقهی باز‌می‌گردد و مسأله جنبه کاملاً فقهی دارد. ممکن است برخی مردم گمان کنند اختلافات سیاسی در کار است اما این طور نیست. برخی فقها رؤیت با ابزار را معتبر می‌دانند برخی رؤیت با ابزار را معتبر نمی‌دانند برخی رؤیت را در همان منطقه که فرد ساکن هست درست می‌دانند اما برخی تا چند هزار کیلومتر هم رؤیت را معتبر می‌دانند.

رئیس کمیته علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری ادامه داد: این اختلاف فقهی از قدیم هم بوده اما امروز به دلیل ارتباطات و خبررسانی رسانه‌ها خود را بیشتر نشان می‌دهد. همچنین مردم باید براساس نظر مرجعشان عمل کنند و همان‌طور که مرجعشان تشخیص داده که هلال دیده شده یا نه مانند آن عمل کنند.

 

منبع:فارس

عقیق:تولیت‌های آستان‌های مقدس کشور در خصوص بازگشایی حرم‌های مطهر از دوشنبه ۵ خردادماه بیانیه مشترک صادر کردند.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله علی ما عرّفنا من نفسه و الهمنا من شکره

خداوند متعال را شاکریم که بعد از دوره‌ای سخت و ناگوار، مجدداً توفیق خدمت‌گزاری به شما ارادتمندان همیشگی خاندان رسول خدا(صلی الله علیه وآله و سلّم) نصیب خادمان آستان‌های مقدس گردید.

بنا بر مصوبه ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا ان‌شاءالله از روز دوشنبه ۵ خردادماه، صحن‌های حرم‌های مطهر مطابق زمان اعلام شده توسط ستاد به روی زائران ارجمند بازگشایی خواهد شد.

به منظور حفظ سلامتی شیفتگان و زائران محترم تقاضا داریم همه عزیزان در زمان تشرف به زیارت، حداکثر همکاری را با خادمان خود در آستان‌های مقدس داشته باشند و نسبت به رعایت شیوه نامه‌های ابلاغی و اصول بهداشتی اعم از همراه داشتن ماسک و دستکش، توجه جدی به عمل آورده و هنگام تشرف به حرم‎های مطهر ضمن حفظ فاصله اجتماعی مناسب (۲ متر) جانماز، کتب ادعیه، قرآن شخصی و بانوان محترم چادر به همراه داشته باشند.

ان‌شاءالله با تلاش خادمان و مشارکت زائران ارجمند در اجرای شیوه نامه‌ها و حفظ نظم و فاصله اجتماعی مناسب امیدواریم شرایط تشرف به زیارت و بهره مندی از انوار قدسی ائمه معصومین (علیهم‌السلام) و امامزادگان برای همگان استمرار داشته باشد و به زودی با ریشه کنی ویروس کرونا مراسم شکرانه بازگشایی کامل حرم‌های مطهر را برگزار نماییم.

تولیت آستان قدس رضوی، احمد مروی
تولیت آستان مقدس حضرت معصومه (س)، سیدمحمد سعیدی
تولیت آستان مقدس شاهچراغ (ع)، سیدعلی اصغر دستغیب
تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع)، محمد محمدی ری شهری
تولیت مسجد مقدس جمکران، محمدحسن رحیمیان

به گزارش خبرگزاری فارس شیوه‌ بازگشایی و زمان فعالیت‌ حرم‌های مقدس کشور براساس اعلام آستان تقدیم می‌شود.

حرم امام رضا (ع)

فعالیت حرم مطهر رضوی از یک ساعت بعد از طلوع آفتاب تا یک ساعت پیش از غروب آفتاب است.

زائران ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی لوازم شخصی مانند مهر و جانماز با خود همراه داشته باشند.

حرم حضرت معصومه (س)
آستان مقدس حضرت معصومه از روز دوشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۳ از ساعت ۷ الی ۱۹ جهت تشرف زوار بازگشایی می‌شود.

زائران برای تشرف به حرم باید وسایل ضروری مانند دستکش ماسک چادر جانماز و در صورت نیاز از کتب ادعیه شخصی به همراه داشته باشند.

این آستان به منظور رعایت ضوابط بهداشتی از ارائه چادر به صورت امانی و دریافت امانات معذور است.

به منظور حفظ سلامت زائران رعایت اصول فاصله گذاری اجتماعی و حرکت در مسیرهای تعیین شده ضروری است.

آستان حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)
صحن‌های آستان مقدس از روز دوشنبه ۵ خرداد ۹۹ بازگشـایی و ساعت تشـرف تا اطـلاع ثانوی یک ساعت بعد از طلوع آفتاب تا یک ساعت قبل از غروب آفتاب است و حضور زائرین محترم در صحن‌ها بصورت حداقلی و در کمترین زمان ممکن مقدور خواهد بود.

به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی، همراه داشتن ماسک و دستکش، مهر و جانماز، کتـاب دعـا و قـرآن و همـچنین چـادر بـرای بانـوان ضروری است و با عـنایت به دستورالعـمل‌های بهداشتی فعلاً ارائه هرگونه خدمات زائر از قبیل نگهداری امانات، تحویل ویلـچر، چادر زیارت، آبجوش و… مقدور نیست.

 زائران از همراه آوردن ساک و بسته‌های حجیم و اقـلام خوراکی و هرگونه وسایل متفرقه جداً اجتناب نموده و همچنین از بهمراه آوردن سالمندان محترم، بیماران و خردسـالان نیز حتی‌المقدور خودداری کنند.

در شرایط فعلی امکان برگزاری هیچ‌گونه مراسم جمعی اعم از نماز جماعت، مجالس ترحیم، یـادبود و … فراهم نیست.

بقاع متبرک امامزادگان کشور
نماز عید سعید فطر در بقاع متبرکه در مناطقی که طبق مصوبه ستاد ملی  مقابله با کرونا سفید اعلام شده‌اند، با رعایت نکات و دستورالعمل‌های بهداشتی که اعلام شده است، در فضای باز برگزار می‌شود.

بازگشایی اماکن متبرکه در سه مرحله صورت می‌گیرد، در مرحله اول صحن‌ها بازگشایی می‌شوند که این مرحله بعد از عید سعید فطر انجام می‌شود. در مرحله دوم رواق‌ها و در مرحله سوم نیز بخش ضریح‌های مطهر بازگشایی شود.

زائران گرامی از یک در بقعه با رعایت تمام مسائل بهداشتی و غربالگری که در جلوی در صورت می‌گیرد، وارد شده و پس از انجام یک زیارت مختصر از در دیگر خارج می‌شوند.

عقیق:در خصوص عید سعید فطر، نماز عید و استهلال سؤالات زیادی از سوی مؤمنان مطرح می‌شود که در این گزارش به طرح برخی از این سؤالات و پاسخ رهبر معظم انقلاب می‌پردازیم.

سؤال: خواندن نماز عید فطر در مسجد و زیرسقف افضل است یا زیر آسمان؟

پاسخ: کراهت دارد نماز عید را زیر سقف بخوانند

سؤال: اگر کسی به رکعت دوم نماز عید فطر و قربان و رکعت دوم نماز جمعه برسد چه وظیفه‌ای دارد؟

پاسخ: باید باقی نماز را خودش به جا آورد.

سؤال: زمان کنار گذاشتن فطریه و پرداخت آن چه موقع است؟

پاسخ: از غروب شب عید فطر می‌تواند فطریه را بپردازد یا کنار بگذارد و بنابر احتیاط واجب مکلف باید فطریه را پیش از نماز عید بدهد ولی اگر نماز عید نمی‌خواند، می‌تواند دادن فطریه را تا ظهر به تأخیر بیاندازد و در صورتی که دسترسی به فقیر دارد کنار گذاشتن فطریه کافی نیست، اما اگر تا ظهر دسترسی به فقیر نداشت باید کنار بگذارد و هرگاه دسترسی پیدا کرد به فقیر بدهد و اگر کنار نگذاشته باشد نیز بنا بر احتیاط واجب ساقط نمی‌شود و باید با قصد قربت و بدون نیت ادا و قضا فطریه را بپردازد.

سؤال: مبلغ و مقدار فطریه برای هر نفر چه مقدار است و چه چیزی باید به عنوان فطره پرداخت شود؟

پاسخ: مکلف باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند هر نفر یک ساع یعنی حدود سه کیلو گندم یا جو یا خرما یا کشمش یا برنج یا ذرت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکی از اینها را هم بدهد کافیست.

بر این اساس مبلغ زکات فطره برای سال ۱۳۹۹ شمسی برابر با ۱۴۴۱ قمری بر مبنای قیمت گندم مبلغ ۱۰ هزار تومان است.

 

عقیق:تمام نعمت‌ها و خیر و برکت‌هایی که در زندگی شامل حال ما می‌شود، زکات دارد. از طلا و نقره و گاو و گوسفند گرفته تا علم و دانش. در این شرایط هیچ غریب نیست وقتی از نعمت الهی روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان بهره‌مند می‌شویم زکاتش را هم پرداخت کنیم. یک ماه که بر سر سفره خدا می‌نشینیم و از برکت‌های آن بهره می‌بریم، باید به پاسداشت این ضیافت الهی، دست به جیب شویم و زکاتش را بپردازیم. اصلاً زکات فطره یا همان فطریه، امر الهی است که بر تمام مسلمانان، چه روزه‌داران و چه غیر روزه‌داران، در پایان ماه مبارک واجب شده است. انگار خدا دوست دارد خیر و برکت ضیافتش با پرداختن بخشی از دارایی به فقیران کامل شود و مهمانانش پس از یک ماه جشنی بگیرند که بنده‌های فقیرش هم از آن بهره‌مند شوند. اما زکات فطره احکام و قوانینی دارد که دانستن آن‌ها برای تمام مؤمنان و مسلمانان ضروری است.

در گفت‌وگویی که با حجت‌الاسلام محمدحسین فلاح زاده، کارشناس مسائل فقهی، انجام داده به بررسی احکام و آداب مربوط به پرداخت فطریه پرداختیم. آن طور که این محقق دینی شرح می‌دهد، در مصرف فطریه چند مورد هم باید مورد توجه قرار بگیرد. فطریه باید به دست فقیران برسد و افراد بی‌نیاز نباید فطریه دریافت کنند. بنابراین اگر کسی بعد از پرداخت فطریه متوجه شود که گیرنده، فقیر نبوده می‌تواند عین فطریه را از او پس بگیرد و به فقیر بدهد. اما اگر او فطریه را مصرف کرده باشد و یا به هر دلیلی نخواهد فطریه را پس بگیرد، باید دوباره به میزان فطریه خود و افراد تحت تکفلش فطریه را به فقیران بپردازد. البته فطریه به شراب‌خوار هم نباید پرداخت شود. چونصحیح نیست فطریه به کسی داده شود که شراب می‌خورد. حتی اگر فطریه را برای خرید مشروبات الکلی هم صرف نکند، باز هم نباید فطریه به او داده شود. یکی دیگر از افرادی که به فطریه به آن‌ها نمی‌رسد، گناه‌کار است. پس اگر کسی بداند فقیری، فطریه را در راه گناه خرج می‌کند، نباید به او بدهد و اگر داد، باید دوباره به فقیر دیگری بپردازد. در عین حال بعضی از علما، دادن فطریه به بی‌نماز را صحیح نمی‌دانند.

کسانی که باید فطریه بپردازند

اولین سؤالی که درباره پرداخت فطریه مطرح می‌شود، این است که چه کسانی باید زکات فطره را پرداخت کنند؟

همه کسانی که در زمان غروب شب عید فطر یعنی آخرین روز ماه مبارک رمضان این شرایط را داشته باشند، باید برای خودشان و همه کسانی که نان‌خور او محسوب می‌شوند، فطریه پرداخت کنند. به عبارت دیگر افرادی که این شرایط را دارند، باید هم برای خودشان و هم برای همه کسانی که تحت سرپرستی اقتصادی او هستند و امور زندگی‌شان از طریق دارایی‌های او تأمین می‌شود، به مقدار مشخص زکات فطره را پرداخت کنند.

نکته قابل توجه در این مورد این است که اگر کسی این شرایط را داشت، حتی اگر نامسلمان هم نان‌خور او باشد باید به ازای او هم فطریه بدهد. یعنی باید بالغ، عاقل و هوشیار باشد و در عین حال فقیر هم نباشد.

بیشتر بخوانید:  نظر علامه طباطبایی(ره) درباره عالم پس از مرگ/ آیا واقعاً دیوارهای قبر به هم آمده و به مرده فشار می‌دهد؟

 دشمنی‌های بی‌حد عموی پیامبر اکرم(ص)/ چرا ابولهب و همسرش در قرآن نفرین شده‌اند؟

معافی‌های فطریه

منظور از فقیر چه کسی است؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم به چه کسی فقیر می‌گویند که از پرداختن فطریه معاف است؟

یکی از گروه‌هایی که از پرداختن فطریه معاف هستند، فقرا هستند. به بیان دیگر پرداخت فطریه شامل افراد فقیر نمی‌شود. جالب این است که حتی لازم است که مردم بی‌نیاز فطریه خود را به فقیران بدهند.

اما تعریف دین اسلام از فقیر چیست؟

طبق اسلام، فقیر کسی است که هزینه امرار معاش متعارف یک ساله خودش و نان‌خورهایش را به صورت یکجا و یا به طور متناوب نداشته باشد. پس اگر کسی در شب عید فطر خرجی یک سال را ندارد اما شاغل است و هر ماه درآمدی دارد، فقیر محسوب نمی‌شود.

در عین حال کسی که بیکار است اما خرجی یک سال آینده را دارد، فقیر نیست. اما کسی که بی‌کار است و به اندازه خرجی یک سال آینده‌اش دارایی ندارد، فقیر شمرده می‌شود.

سؤال دیگر این است که وقتی سرپرست خانواده فطریه را پرداخت می‌کند، اعضای خانواده طبیعتاً معاف هستند. درست است؟

بله.نان‌خورها و یا عیال هم از پرداختن فطریه معاف هستند. برای شناختن نان‌خورها باید دانست که همه کسانی که از نظر اقتصادی و خورد و خوراک به دارایی شخصی وابسته هستند، نان‌خور او به شمار می‌روند. چون او باید هزینه‌های خورد و خوراک و مایحتاجشان را تأمین کند.

اگر نان‌خورهای کسی خودشان شاغل باشند و درآمد داشته باشند، چطور؟ آیا باز هم از پرداخت فطریه معاف می‌شوند؟

بله. نکته قابل توجه این است که فرقی ندارد نان‌خورها بزرگ یا کوچک، عاقل یا غیر عاقل و مسلمان یا غیر مسلمان باشند. به عبارت دیگر نان‌خوری که غیرمسلمان و یا کم سن و سال باشد هم شامل پرداخت فطریه می‌شود و ولیّ و پرداخت‌کننده مخارج او باید فطریه اش را بپردازد.

فطریه جنین و نوزاد

یک گروه دیگر که لازم نیست برای آن‌ها فطریه پرداخت شود، جنین در شکم مادر است. فطریه دادن برایبچه‌ای که در شکم مادر است و هنوز متولد نشده، واجب نیست چون هنوز نان‌خور کسی محسوب نمی‌شود.

در عین حال نوزادی که بعد از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به دنیا بیاید، فطریه ندارد. اما اگر نوزادی در ماه رمضان و قبل از غروب آفتاب آخرین روز این ماه به دنیا بیاید، پدرش یا کسی که مخارج مادر را متحمل می‌شود باید فطریه او را پرداخت کند.

دختری که به خانه شوهر برود

اگر دختری قبل از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود و به طور رسمی زندگی مشترک خود را شروع کند، فطریه اش بر عهده شوهر است. اما اگر بعد از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود، پدرش باید فطریه او را بپردازد. به عبارت دیگر دختری که عقد کرده ولی در خانه پدر زندگی می‌کند، فطریه اش بر عهده پدر است، مگر اینکه قبل از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان به خانه شوهر برود.

فطریه مهمان شب عید فطر

یکی دیگر از مواردی که مورد سؤال تعدادی زیادی از مردم قرار می‌گیرد، فطریه مهمان است. آیا میزبان باید فطریه مهمان خود را پرداخت کند و یا فطریه بر عهده خود آن‌هاست؟

در مورد فطریه کسی که در شب عید فطر و قبل از غروب آفتاب آخرین روز ماه رمضان مهمان می‌شود، نظرات گوناگونی داده شده که به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

امام خمینی رحمه‌الله: فطریه مهمانی که قبل از غروب شب عید فطر با رضایت میزبان وارد شده و نان‌خور حساب شود بر میزبان واجب است.

آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای: با یک شب مهمان،‌ نان‌خور حساب نمی‌شود.

آیت الله العظمی بهجت رحمه‌الله: اگر مهمان قبل از برآمدن هلال ماه شوال برای خوردن غذا آمده باشد – ولو بعداً نتواند غذا صرف کند – فطریه اش بر میزبان واجب است.

آیت العظمی مکارم: اگر میهمان فقط برای شب عید دعوت شده، فطریه اش بر میزبان واجب نیست.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی: اگر مهمان قبل از غروب شب عید فطر وارد شود و بگویند امشب نان او را داده – هرچند نان‌خور حساب نشود- [بر میزبان] واجب است.

آیت الله العظمی سبحانی: فطریه مهمانی که قبل از غروب شب عید فطر با رضایت صاحب‌خانه وارد شده و عرفاً نان‌خور میزبان‌ حساب می‌شود، بر میزبان واجب است.

این نکته را هم به یاد داشته باشید که اگر شخصی چند روز پیش از عید فطر وارد خانه میزبان شود و تا عید فطر مهمان او باشد، در نظر تمام علما نان‌خور میزبان است و بنابراین میزبان باید فطریه اش را بپردازد.

مقدار فطریه

بعد از مشخص شدن شرایط پرداخت فطریه، این سؤال پیش می‌آید که میزان فطریه چقدر است؟

فطریه شامل چند مورد می‌شود که هر کسی باید به ازای خودش و نان‌خورهایش مقدار یک صاع که تقریباً معادل سه کیلو است، از یکی از این موارد را بپردازد. البته بهتر این است که از این میان، آن موردی انتخاب شود که در آن شهر یا منطقه بیشتر مردم از آن تغذیه می‌کنند. نکته قابل توجه این است که پرداخت‌کننده فطریه می‌تواند پول یکی از اجناس را هم بپردازد.

در مجموع سه کیلو گندم، سه کیلو جو، سه کیلو خرما، سه کیلو برنج، سه کیلو کشمش یا سه کیلو ذرت به عنوان فطریه برای هر نفر تعیین شده‌اند که هر خانواده‌ای بر اساس قوت غالب خود از این موارد باید پرداخت کند.

زمان پرداخت فطریه

برای پرداخت فطریه چه زمانی باید اقدام کنیم؟ آیا می‌توان قبل از رسیدن عید فطر برای این کار اقدام کنیم؟

باید بدانیم که پرداخت فطریه در ماه رمضان صحیح نیست.

اگر کسی در طول ماه رمضان فطریه خود و خانواده‌اش را پرداخت کرده، چه باید کند؟

باید بعد از تمام شدن ماه مبارک، دوباره فطریه را بپردازد. چون زمان دقیق پرداخت فطریه، بعد از آخرین غروب ماه رمضان است. به همین دلیل فطریه را در دو زمان می‌توان پرداخت کرد: یکی قبل از نماز عید فطر است که اگر کسی می‌خواهد نماز عید فطر را به جا بیاورد، احتیاطاً قبل از نماز عید، فطریه اش را پرداخت کند.

دوم بعد از نماز عید فطر تا اذان ظهر است که اگر کسی قصد اقامه نماز عید فطر را ندارد، تا زمان اذان ظهر عید فطر فرصت دارد که فطریه اش را پرداخت کند.

حال اگر کسی به هر دلیلی موفق نشد تا موقع اذان ظهر عید فطر، فطریه اش را پرداخت کند، چه؟

در این شرایط باید در اولین فرصت ممکن این کار را انجام بدهد. البته در این حالت نباید نیت ادا یا قضا کند.

فطریه سادات و غیر سادات

برای پرداخت زکات فطره، به فطریه سادات هم اشاره می‌شود. منظور از فطریه سادات چیست؟

برای پرداخت فطریه به سادات و غیر سادات باید به سرپرست خانواده توجه کرد. اگر سرپرست خانواده سید باشد، در این صورت نمی‌تواند فطریه اش را به سید بدهد. حتی اگر یک یا چند نفر از افراد تحت تکفل او سید باشند. به عنوان مثال مردی که هزینه مادر سیده‌اش را می‌پردازد یا سرپرست کودکی از خانواده سادات است، باز هم به این دلیل که خودش سید نیست، باید فطریه را به غیر سادات بپردازد.

اما اگر سرپرست خانواده‌ای سید نباشد، در این صورت می‌تواند فطریه خودش و افراد تحت تکفلش را به سادات یا غیر سادات بپردازد. همچنین اگر یک یا چند نفر از افراد تحت تکفل او از غیر سادات باشند، باز هم ملاک اصلی سرپرست خانواده است.

محل اصلی مصرف فطریه

فطریه ای که پرداخت می‌کنیم در چه مواردی استفاده می‌شود؟

در مورد محل اصلی مصرف فطریه هم باید به نظرات مراجع عظام تقلید مراجعه کرد که دو نظر را ارائه داده‌اند. از یک طرف طبق نظر امام خمینی رحمه‌الله و بعضی از مراجع عظام تقلید، فطریه را می‌توان در تمام هشت موردی که زکات مال در آن مصرف می‌شود پرداخت کرد. یعنی شامل:

1. فقیران
2. مسکینان: یعنی افرادی که وضعیت اقتصادی‌شان از فقیران هم بدتر است.
3. مسافرانی که در راه مانده و خرج برگشت به شهر خود را ندارند.
4. بدهکارانی که نمی‌توانند قرض خود را بپردازند.
5. در راه خدا: یعنی در تمام کارهای خیری که سود و نفع آن به عموم مسلمین برسد. مانند ساختن و تعمیر مسجد، راه، پل، مدرسه و بیمارستان و …
6. کافرانی که با دادن زکات به اسلام ترغیب می‌شوند یا در جنگ به مسلمانان کمک می‌کنند.
7. پرداخت به نائب امام یا کارمندان حکومت اسلامی که مأمور جمع‌آوری زکات و رساندن آن به نیازمندان است.

بعضی از علمای شیعه مانند آیات عظام صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی هم معتقد هستند که فطریه مخصوص فقیران و مسکینان شیعه است و لازم نیست آن را در موارد دیگر هزینه کرد. به عنوان مقال آیت الله مکارم شیرازی در این باره تأکید کرده‌اند که: «زکات فطره برای شیعیان نیازمند باید مصرف شود. اما در صورت داشتن این شرط مثلاً می‌توان به زلزله‌زدگان نیز پرداخت کرد.»

در عین حال مستحب است هر کسی فطریه خود و خانواده‌اش را در وهله اول به اقوام و خویشاوندان فقیرش بدهد و اگر در میان آن‌ها فقیری نباشد، به همسایه فقیر یا اهل علم و فضیلت و تقوا که فقیر هستند، بپردازد.

موارد استثنا در مصرف فطریه

اگر فطریه را پرداخت کردیم ولی بعد از پرداخت متوجه شدیم فرد دریافت‌کننده فقیر نبوده، چه باید کنیم؟ آیا باید دوباره فطریه را به فقیر پرداخت کنیم؟

در مصرف فطریه چند مورد هم باید مورد توجه قرار بگیرد. یکی همین مورد سؤال شما است. چون همان طور کهاشاره شد، فطریه باید به دست فقیران برسد و افراد بی‌نیاز نباید فطریه دریافت کنند. بنابراین اگر کسی بعد از پرداخت فطریه متوجه شود که گیرنده، فقیر نبوده می‌تواند عین فطریه را از او پس بگیرد و به فقیر بدهد. اما اگر او فطریه را مصرف کرده باشد و یا به هر دلیلی نخواهد فطریه را پس بگیرد، باید دوباره به میزان فطریه خود و افراد تحت تکفلش فطریه را به فقیران بپردازد.

البته فطریه به شراب‌خوار و گناهکار هم نباید پرداخت شود. چونصحیح نیست فطریه به کسی داده شود که شراب می‌خورد. حتی اگر فطریه را برای خرید مشروبات الکلی هم صرف نکند، باز هم نباید فطریه به او داده شود. یکی دیگر از افرادی که به فطریه به آن‌ها نمی‌رسد، گناه‌کار است. پس اگر کسی بداند فقیری، فطریه را در راه گناه خرج می‌کند، نباید به او بدهد و اگر داد، باید دوباره به فقیر دیگری بپردازد.

نکته قابل توجه این است که بعضی از علما، دادن فطریه به بی‌نماز را صحیح نمی‌دانند. در عین حال گروهی از علما هم عقیده دارند کهانتقال دادن فطریه از یک شهر به شهر دیگر صحیح نیست. یعنی هر کسی باید فطریه اش را به فقیران شهر خودش بپردازد.

عقیق:100 گروه رصدی از بعد از ظهر امروز به استهلال ماه شوال می‌پردازند.

حجت‌الاسلام علیرضا موحد‌نژاد رئیس کمیته علمی ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری با اعلام این خبر گفت: در غروب امروز شنبه ۲۹ ماه رمضان ۱۰۰ گروه در استان‌های مختلف با تجهیزات و امکانات لازم به استهلال ماه شوال می‌پردازند.

وی ادامه داد: پیش‌بینی کارشناسان این است که امشب هلال ماه شوال قابل رؤیت خواهد بود و به این ترتیب همان‌طور که در تقویم آمده فردا روز عید سعید فطر است.

 

منبع:فارس